منابع نور

منابع نور

 منابع نور به دو گروه طبیعی ومصنوعی تقسیم می شوند :

(الف) نور طبیعی

مهم ترین منبع نور طبیعی، نور خورشید است و روشنایی روز یکی از منابع مهم تامین انرژی نورانی می باشد. روشنایی روز از نور پراکنده ای که از آسمان صاف یا آسمان ابری و بازتاب پوشش های واقع در زمین حاصل می شود و مقداری از نور مستقیم خورشید در ساعتهای معین روز، تشکیل شده است. کمیت روشنایی روز بر حسب محل جغرافیایی، فصل سال و شرایط هوا شناسی تغییر می کند. روشنایی روز مشروط بر این که به مقدار کافی باشد بر نور مصنوعی برتری دارد. در بعضی از صنایع اختصاصا روشنایی روز به علت بازده کاری که از آن حاصل می گردد بر نور مصنوعی ترجیح داده می شود.

طرح پنجره: تامین روشنایی محوطه کارگاهها به وسیله نور روز طبیعتاً از طریق نصب پنجره عملی می گردد. بنابراین، موقعیت ساختمان نسبت به تغییرات نور خورشید و محل نصب پنجره ها در روشن نمودن محیط کارنقشی عمده دارند. در شرایط نصب پنجره هاباید به نکات زیر توجه نمود :

1- پنجره ها باید به صورتی نصب شوند که روشنایی روز به طور یکنواخت به کلیه نقاط کارگاه برسد.

2- با توجه به اینکه شیشه ها عامل ایجاد خیرگی می باشند، پنجره ها باید به صورتی نصبشوند که از ایجاد خیرگی و همچنین تابش مستقیم نور به چشم ها جلوگیری گردد.

3- سقف و قسمت بالایی دیوارها معمولا به رنگ روشن به منظور افزایش بازده روشنایی وارده از پنجره ها و قسمت پایین دیوارها برای ایجاد شرایط آسایش بینایی به رنگ تیره رنگ آمیزی گردند .

4- بهترین نوع پنجره،آن است که تا نزدیکی سقف ادامه داشته باشد.

5- موثرترین مساحت سطح شیشه پنجره ها نسبت به مساحت کف کارگاه به منظورایجاد پراکندگی یکنواخت نور به شرح زیر است:

- در کار های ظریف و دقیق نسبت مساحت شیشه به مساحت کف               

- در کارهای معمولی در انبار

(ب)نور مصنوعی

در روشنایی مصنوعی از لامپ های الکتریکی استفاده می گرددکه باید در طراحی روشنایی به نکاتی توجه نمود:

1- روشنایی به طور یکنواخت در سطح کار توزیع شود.

2- محل نصب منبع اضافی روشنایی باید در طرف چپ سطح کار باشد و ارتفاع آن از سطح کار از 60 سانتی متر تجاوزنکند.

3- مقدار روشنایی برای هر شغل به صورتی محاسبه گرددکه برای تشخیص اجزای کار کافی باشد. چون در غیر این صورت کارگر به اجبار برای تشخیص بهتر جزییات کار، چشم را به کار نزدیک نموده و به این ترتیب نه تنها در وضعیت بدنی نامناسبی قرار میگیرد، بلکه به بینایی خود نیز آسیب وارد می کند.

مشخصات اصلی منابع روشنایی مصنوعی :

1- نور حاصله از این منابع باید تا حدامکان به روشنایی روز نزدیک باشد.

2- نور حاصله از این منابع باید ثابت و کافی بوده و در کلیه سطوح کار به طور یکنواخت توزیع گردد.

3- منابع روشنایی مصنوعی باید به گونه ای نصب شوند که باعث ایجاد خیرگی یا بازتاب نور در سطح نگردد.

4- درخشندگی منابع مصنوعی باید مناسب باشد.

5- منابع روشنایی ایجاد حرارت زیاد ننمایند.

6- تابش پرتو فرابنفش برخی از لامپ ها حداقل باشد.