معدن یورت

مقدمه

در ایران ۷۸۶۷ معدن شامل ۵۴۲۲ معدن فعال و ۲۰۸۶ معدن غیرفعال وجود دارد. از جمله معادن زغال سنگ شناخته شده در ایران یکی معدن سنگ چشمه در شهر ساری مرکز استان مازندران، معدن شمشک در نزدیکی تهران، معدن زیراب در شمال ایران، معدن آردهه تهران، معدن قشلاق قره داغلو و معدن زغال سنگ زمستان یورت در استان گلستان را می‌توان نام برد.

معدن: به محدوده ای اطلاق می شود که شامل ذخیره معدنی است.

معدن زیرزمینی: معدنی است که در آن عملیات معدنکاری در زیر سطح زمین اجرا می شود.

معدن سطحی: معدنی است که در آن عملیات معدنکاری در روی سطح زمین اجرا می شود.

تونل: حفاری زیرزمینی افقی یا تقریباً افقی است

خطر: شرایطی است که دارای پتانسیل رساندن آسیب به کارکنان، تجهیزات و ساختمانها است.

حادثه: اتفاق پیش بینی نشده و خارج از انتظار که سبب آسیب و صدمه گردد .

ایمنی: میزان یا درجه‌ی فرار از خطر

در سالهای اخیر حوادث متعددی در معادن ایران رخ داده است. تنها در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ بیش از ۳۰ معدنچی در حوادث معدن جان خود را از دست دادند. دلیل بیشتر این تلفات نبود خدمات اضطراری کافی در مناطق نزدیک به معادن عنوان شده است

معدن زغال سنگ زمستان یورت یکی از معادن زغال سنگ ایران در ۱۴ کیلومتری شهر آزادشهر و در۹۰ کیلومتری شرق گرگان (مرکز استان گلستان) قرار دارد و متعلق به بخش خصوصی است.

روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶، ساعت ۱۱:۳۰ صبح،به دنبال از کارافتادن موتور دیزل و توقف واگن و لوکوموتیو در داخل تونل، کارگران توسط یک دستگاه باتری قصد روشن کردن موتور دیزل کشنده لوکوموتیو را داشتند که به محض برقراری اتصال جرقه ایجاد شده در نتیجه سبب انفجاری در معدن می شود که بر اثر آن ده‌ها کارگر در عمق ۱۳۰۰ متری در فضای مملو از گاز مونو اکسید کربن و متان گرفتار می شوند در این حادثه ۴۳ معدنچی جان باختند.  

۱. نبود سیستم تهویه مناسب و کافی در تونل
۲. نبود مسیرهای کمکی برای کمک به تهویه تونل
۳. ارائه ندادن آموزش‌ های لازم
۴. کافی نبودن نظارت بر کارگران به منظور جلوگیری از ایجاد هرگونه شعله یا جرقه داخل تونل

۵. مجهز نبودن لوکوموتیوها به تجهیزات رادیاتور اگزوز
۶. نبود تشکیلات امداد و نجات و مدیریت بحران در معدن
۷.نبود سنسورهای تشخیص گاز جهت انجام گاز سنجی

u      لوکوموتیو داخل تونل خاموش شده بود که تعمیرکار باطری را به جای خارج تونل در داخل تونل نصب می‌کند و از انجایی که حاوی گاز بوده منجر به جرقه و انفجار میشود. علت اصلی حادثه بر اثر اشتباه تعمیر کار(عامل انسانی) بوده است. 

u      تهویه معدن زمستان یورت طبیعی بوده و سیستم دیگری که در تونل تهویه ایجاد کند، وجود نداشته، نه تنها در زمستان یورت بلکه در بسیاری از معادن زغال سنگ کشور تهویه به صورت طبیعی انجام می شود.

u      وقوع حادثه ۳۵ کارگر، پنج پیمانکار و سه مهندس معدن در نقاط و کارگاه های مختلف معدن حضور داشتند که تنها دو نفر به دلیل ریزش آوار جراحت دیده بودند؛ علت مرگ همه آن ها استنشاق گاز بوده است.

u      سه نفر از پنج سهامدار معدن زغال سنگ زمستان یورت وابسته به «گروه مالی مهر اقتصاد» و از وابستگان نهاد بسیج مستضعفان هستند. این بانک در سال ۱۳۷۲ شمسی با نام مؤسسه قرض‌الحسنه بسیجیان تأسیس شده است و هم‌اکنون زیرمجموعه بنیاد تعاون بسیج مستضعفین است

پاور